A Asociación Cultural Abertal da Rúa fai balance dun 2025 «bastante completiño», marcado por unha intensa actividade cultural, musical e formativa, así como por importantes proxectos de futuro. Así o explicou en Radio Valdeorras Manuel Durán, presidente da entidade, que repasou unha traxectoria anual chea de actuacións, encontros e iniciativas solidarias.
O ano comezou xa en xaneiro cunha participación no programa Lugar da TVG, cunha proposta que combinou banda de gaitas e baile tradicional. «Fixemos algo así misturado, unha cousiña bonita», lembrou Durán. A partir de aí, Abertal estivo presente en numerosos eventos ao longo do ano, desde a Ruta dos Fornos ou a Ruta das Covas ata os Maios do Barco.
Un dos momentos destacados chegou en marzo coa presentación na Rúa da triloxía O rosel do meu sentir, do recoñecido gaiteiro Xoan Carlos Rilo. «É un bo amigo e un gran gaitero», sinalou Durán sobre un acto que cualificou de moi interesante para a vida cultural da vila.
O mes de maio estivo marcado pola celebración do Día das Letras Galegas, cunha xornada completa de actuacións na Rúa e en Córgomo, onde o profesor Manolo Cobas presentou unha obra coreográfica. Ademais, a asociación celebrou a súa Asemblea Xeral Ordinaria, na que se produciu unha pequena renovación da directiva debido a cambios persoais dalgúns membros.
-
Xa no verán, Abertal puxo en marcha unha das súas grandes novidades: o primeiro festival Sons da Rúa, celebrado o 23 de xullo, coa participación da banda de gaitas de Lubián (Zamora). «A intención é seguir facéndoo todos os anos e convidar sempre algún grupo de fóra», explicou Durán.
Ese mesmo mes chegou tamén unha das experiencias máis especiais para a agrupación: a colaboración con Carlos Núñez nas Ermidas. «Tocar con Carlos Núñez non se fai todos os días», recoñeceu, destacando a motivación e ilusión dos integrantes máis novos nun escenario único.
Durante agosto, Abertal devolveu a visita ao grupo de Lubián participando no Festival das Portelas, xunto a agrupacións doutras comunidades e mesmo do Centro Galego de Valencia. O verán completouse con actuacións en romarías, concertos benéficos —como o celebrado no Lauro Olmo polos lumes— e a organización do tradicional Magosto da asociación.
Na actualidade, Abertal conta con arredor de 95 alumnos, repartidos entre distintas modalidades: baile, pandeireta, percusión, gaita e acordeón. «Somos moi abertos, en calquera momento do ano alguén pode incorporarse», afirmou Durán, destacando tamén a labor do profesorado: Diego Prieto, Manolo Cobas e Jesús, responsables da formación musical e de baile.
O perfil do alumnado foi evolucionando cos anos. Se nos inicios predominaban os nenos, agora cada vez son máis as persoas adultas as que se achegan á asociación para aprender e participar en foliadas. «Hai moita xente maior de 20 ou 30 para arriba que quere aprender para poder bailar e participar», explicou.
Con case 38 anos de historia, Abertal xa pensa no seu 40 aniversario, que quere celebrar fiel á tradición gravando un novo disco. «Cada dez anos gravamos un CD e agora queremos empezar xa co dos 40», adiantou Durán, xunto coa intención de consolidar o festival Sons da Rúa e organizar novos obradoiros.
Antes de pechar o ano, a asociación celebrará este sábado, día 20, o seu Concerto de Nadal solidario no Centro Cultural Avenida da Rúa, ás sete e media da tarde. A recadación será íntegra para a Fundación Andrea, que apoia a nenos con cancro e ás súas familias. «A entrada será á vontade, para que cada un dea o que poida», explicou Durán, animando á participación.
Un concerto variado, con banda de gaitas, danzas tradicionais, pezas instrumentais e actuacións dos máis pequenos, que servirá non só para axudar a unha causa solidaria, senón tamén para demostrar que, como lembrou Manuel Durán, «nos nenos está o futuro» dunha tradición que Abertal leva case catro décadas mantendo viva na comarca de Valdeorras.
